Z Dosya Formatı

Genel Z Arşiv Bilgileri

Z arşivleri öncelikli olarak UNIX ve ilk Linux sistemlerinde kullanılan eski bir dosya sıkıştırma biçimidir. İlk kez tanıtıldığında çığır açan bir veri sıkıştırma yöntemi olan Lempel-Ziv-Welch (LZW) algoritmasını kullanıyorlar. Z formatı, tekrarlanan veri modellerini verimli bir şekilde kodlayarak dosyaların boyutunu küçültecek şekilde tasarlanmıştır ve sınırlı depolama kapasitesi çağında disk alanından ve bant genişliğinden tasarruf etmek için kullanışlıdır. Z arşivleri genellikle dizinlerin tamamı yerine tek tek dosyaları sıkıştırır, ancak aynı anda birden fazla dosyayı arşivlemek ve sıkıştırmak için tar gibi araçlarla birleştirilebilirler. Z formatının yerini büyük ölçüde daha modern sıkıştırma yöntemleri almış olsa da, bilgi işlem tarihinin önemli bir parçası olmayı sürdürüyor ve bazı eski yazılım arşivlerinde ve UNIX tabanlı sistemlerde hâlâ karşılaşılıyor.

Z Arşiv Geçmişi Bilgisi

• 1980’ler: Z formatı, UNIX’in ilk günlerinde, dosyaları verimli bir şekilde sıkıştırmak ve o zamanlar değerli bir kaynak olan depolama alanından tasarruf etmek için geliştirildi.
• 1983: Z arşivleri oluşturan sıkıştırma yardımcı programı UNIX işletim sisteminin bir parçası olarak tanıtıldı. UNIX ortamlarında dosya sıkıştırma için hızla standart bir araç haline geldi.
• 1980’lerin sonu: UNIX sistemleri yaygınlaştıkça, Z formatı yazılım dağıtımında, özellikle de ağlar arasında büyük dosyaların gönderilmesi ve depolanmasında yaygın olarak kullanıldı.
• 1990’lar: gzip ve bzip2 gibi daha gelişmiş sıkıştırma formatlarının piyasaya sürülmesi, daha yüksek sıkıştırma oranları ve ek özellikleri nedeniyle Z formatının yerini almaya başladı.
• 2000’ler: Z formatı çoğu modern uygulama için gözden düşerken, eski yazılımlarla geriye dönük uyumluluk için UNIX ve Linux sistemlerinde desteklenmeye devam etti.
• Mevcut: Büyük ölçüde eskimiş olmasına rağmen, eski sistemlerde ve eski UNIX araçlarıyla uyumluluğun gerekli olduğu bazı özel kullanım durumlarında Z formatıyla hala karşılaşılmaktadır.

Z arşivinin yapısı

Z arşiv formatı, daha modern sıkıştırma formatlarına kıyasla nispeten basittir. Tek dosya sıkıştırması için tasarlanmıştır ve daha yeni formatlarda bulunan bazı gelişmiş özelliklerden yoksundur. Z arşivinin yapısına genel bir bakış:

• Başlık: Z arşivinin başlığı, dosyayı Z arşivi olarak tanımlayan sihirli sayı (0x1f9d) dahil olmak üzere temel meta verileri içerir. Ayrıca, modern formatlarla karşılaştırıldığında minimum düzeyde olmasına rağmen, sıkıştırma parametrelerini belirleyen bazı kontrol bayrakları da içerebilir.
• Sıkıştırılmış Veri Akışı: Z arşivinin ana bileşeni, dosya verilerinin LZW (Lempel-Ziv-Welch) sıkıştırma algoritması tarafından işlendikten sonra depolandığı sıkıştırılmış veri akışıdır. Veriler tek bir sürekli akışta sıkıştırılır; bu, verinin herhangi bir kısmına erişmek için dosyanın tamamının sıkıştırılmış halinin açılması gerektiği anlamına gelir.
• Dosya Sonu (EOF) İşaretçisi: Z formatının diğer bazı formatlar gibi resmi bir altbilgisi yoktur. Bunun yerine, sıkıştırılmış veri akışının sonu arşivin sonunu işaret eder. Temel Z formatında yerleşik sağlama toplamı veya bütünlük doğrulama özelliği yoktur.

Z Sıkıştırma Yöntemleri

Z formatı, sıkıştırma için yalnızca LZW (Lempel-Ziv-Welch) algoritmasına dayanır. Bu yöntem, zamanına göre yenilikçiydi ve basitlik ile verimlilik arasındaki dengeyle dikkat çekiyordu. Z arşivlerinde kullanılan sıkıştırma yöntemine daha yakından bakalım:

1. LZW Sıkıştırma: LZW algoritması, tekrarlanan veri dizilerini daha kısa kodlarla değiştiren ve genel dosya boyutunu azaltan sözlük tabanlı bir sıkıştırma tekniğidir. Kayıpsız bir sıkıştırma yöntemidir, yani orijinal veriler sıkıştırılmış dosyadan mükemmel bir şekilde yeniden oluşturulabilir. LZW, nispeten hızlı sıkıştırma ve açma hızları nedeniyle dosya sıkıştırmanın ilk günlerinde popüler hale geldi.
2. Ek Filtre veya Yöntem Yok: Çeşitli filtreleri ve ek sıkıştırma yöntemlerini destekleyebilen modern sıkıştırma formatlarının aksine, Z formatı, isteğe bağlı filtreler veya geliştirmeler olmadan yalnızca LZW kullanır. Bu basitlik, formatın uygulanmasını kolaylaştırdığı, ancak daha yeni formatlarla karşılaştırıldığında daha az esnek ve verimli hale getirdiği için hem bir güç hem de bir sınırlamadır.
3. Bütünlük Denetimi Yok: Z biçimi, veri bütünlüğünü doğrulamak için CRC32 veya SHA-256 gibi yerleşik sağlama toplamı mekanizmalarını içermez. Sonuç olarak, bir Z arşivi içindeki bozulmanın tespit edilmesi daha zordur; bunun yerine harici yöntemlere veya sıkıştırmayı açma işleminin davranışına güvenilir.

.Z Uzantısının Desteklediği İşlemler

Aspose.ZIP, Unix benzeri işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılan Z arşivleriyle çalışmak için kapsamlı destek sunar. Bu işlevsellik, uygulamalarınızdaki sıkıştırılmış dosyaların yönetimini ve değiştirilmesini kolaylaştırır. Aspose.ZIP’in sizi nasıl güçlendirdiği aşağıda açıklanmıştır:

• Z arşivlerini çıkarma: Bir .z arşivindeki tüm içerikleri kolaylıkla çıkarın. Aspose.ZIP, çıkarma işlemi sırasında verilerinizin bütünlüğünün ve orijinal yapısının korunmasını sağlar.
• Hassas Seçmeli Çıkarma: Çıkarma için bir .z arşivindeki belirli dosyaları hedefleyin. Bu, dosya adlarına veya diğer kriterlere göre seçici olarak verileri kurtarmanıza olanak tanır, iş akışınızı optimize eder ve zamandan tasarruf sağlar.
• Kolaylaştırılmış Sıkıştırma: Doğrudan uygulamalarınızdaki dosyalardan ve dizinlerden Z arşivleri oluşturun. Aspose.ZIP, dosya boyutlarını önemli ölçüde azaltmak ve değerli depolama alanından tasarruf etmek için verimli LZMA2 sıkıştırma yöntemini kullanır. Verileri arşivlemek, yedeklemek veya verimli dosya aktarımı için bu işlevsellikten yararlanın.
• Özelleştirme Seçenekleri: Sıkıştırma düzeylerini ve diğer parametreleri ayarlayarak sıkıştırma sürecinize ince ayar yapın. Aspose.ZIP, sıkıştırma hızı ile ortaya çıkan dosya boyutu arasında bir denge kurmanıza olanak tanır. Daha hızlı sıkıştırma için optimize etmek veya belirli ihtiyaçlar için maksimum sıkıştırmayı elde etmek üzere süreci uyarlayabilirsiniz.

Z Dosya Arşivinin Yapısı

Eski bir sıkıştırma yöntemi olan .Z dosya formatı, LZW algoritmasını kullanarak temel, verimli sıkıştırma sağlayacak şekilde yapılandırılmıştır. formats .xz gibi modern olanlardan daha basit olmasına rağmen, Z dosya yapısı, eski UNIX sistemlerinde verilerin nasıl işlendiğini anlamak için hala çok önemlidir. İşte bir .Z arşivinin yapısına genel bir bakış:

1. Dosya Başlığı:

   • Sihirli Bayt: Dosya, onu .Z sıkıştırılmış bir dosya olarak tanımlayan sihirli bir sayıyla (0x1f9d) başlar. Bu, sıkıştırmayı açarken dosya türünü tanımak için çok önemlidir.
   • Bayraklar: Başlık, sıkıştırmanın nasıl gerçekleştirildiğini belirleyen temel bayrakları içerebilir. Bu işaretler, değişken uzunluklu kodların kullanımı gibi bazı isteğe bağlı özelliklerin kullanılıp kullanılmadığını gösterebilir.

2. Sıkıştırılmış Veri Akışı:

   • LZW Sıkıştırılmış Veriler: .Z dosyasının ana gövdesi, LZW (Lempel-Ziv-Welch) algoritması kullanılarak sıkıştırılmış gerçek dosya verilerini içerir. Veriler, tek bir sürekli sıkıştırılmış bilgi akışı olarak depolanır; bu, tekrarlanan veri modellerini daha kısa kodlarla kodlayarak artıklığı azaltır.
   • Blok veya Segmentasyon Yok: Bağımsız sıkıştırma ve daha kolay hata kurtarma için verileri bloklara veya segmentlere bölen daha karmaşık formatların aksine, Z formatı tüm dosyayı tek seferde sıkıştırır. Bu basitlik, o zamanın sınırlı bilgi işlem kaynakları için avantajlıydı ancak dosya bozuksa dezavantaj oluşturabilir.

3. Dosya Sonu (EOF) İşaretleyicisi:

   • Örtülü Sonlandırma: Z formatında açık bir dosya sonu işaretçisi veya alt bilgisi yoktur. Sıkıştırılmış veri akışı, dosyanın sonuna ulaşılana kadar çalışır. Sıkıştırmayı açma işlemi, tüm veriler çıkarılana veya bir hatayla karşılaşılıncaya kadar devam eder.
   • Yerleşik Bütünlük Denetimi Yok: Modern sıkıştırma formatlarından farklı olarak .Z arşivleri, dosya yapısı içinde sağlama toplamları veya diğer veri bütünlüğü doğrulama mekanizmalarını içermez. Bu yerleşik hata algılama eksikliği, bozulmanın yalnızca çıktı verileri eksik veya yanlış olduğunda sıkıştırmayı açma sırasında fark edilebileceği anlamına gelir.

4. İsteğe Bağlı Meta Veriler:

   • Minimal Meta Veri: Z dosya formatı çok basittir ve sıkıştırılmış dosya içindeki dosya adları, zaman damgaları veya genişletilmiş öznitelikler gibi ek meta verileri desteklemez. Bu tür bilgilerin harici olarak, genellikle dosya sistemi veya eşlik eden dosyalar tarafından işlenmesi gerekir.

Z Arşiv Formatının Popülerliği

.Z dosya formatı, UNIX’in ve Linux sistemlerinin ilk günlerinde, özellikle 1980’lerde ve 1990’larda oldukça popülerdi. Depolama alanının nispeten verimli kullanımı ve hızlı açma süreleri nedeniyle bu platformlarda dosyaları sıkıştırmak için bir standart haline geldi. Format, özellikle depolama kapasitesinin sınırlı olduğu ortamlarda yazılım, sistem güncellemeleri ve büyük veri dosyalarını dağıtmak için yaygın olarak kullanıldı. Z formatının yerini büyük ölçüde gzip ve bzip2 gibi daha modern sıkıştırma formatları almış olsa da, birçok UNIX ve Linux sisteminde eski uyumluluk için desteklenmeye devam etmektedir. Genel kullanımındaki düşüşe rağmen, Z formatına hâlâ belirli arşiv bağlamlarında ve eski yazılım depolarında rastlanıyor ve bilgi işlem tarihinde niş ancak önemli bir rol sürdürüyor.

Z Arşivlerini Kullanma Örnekleri

Bu bölümde, C# ve Java kullanılarak Z arşivlerinin nasıl sıkıştırılıp açılacağını gösteren kod örnekleri sağlanır. Aşağıda, Z dosyalarıyla çalışmak için ZArchive sınıfını kullanan ve bunların hem C# hem de Java ortamlarında programlı olarak nasıl yönetilebileceğini gösteren örnekler yer almaktadır.

    using (FileStream source = File.Open("alice29.txt", FileMode.Open, FileAccess.Read))
    {
        using (ZArchive archive = new ZArchive())
        {
            archive.SetSource(source);
            archive.Save("alice29.txt.Z");
        }
    }

    FileInfo fi = new FileInfo("data.bin.Z");

    using (ZArchive archive = new ZArchive(fi.OpenRead()))
    {
        archive.Extract("data.bin");
    }

    try (FileInputStream source = new FileInputStream("alice29.txt")) {
        try (ZArchive archive = new ZArchive()) {
            archive.setSource(source);
            archive.save("alice29.txt.Z");
        }
    } catch (IOException ex) {
    }

    try (ZArchive archive = new ZArchive("data.bin.Z")) {
        archive.extract("data.bin");
    }

Aspose.Zip offers individual archive processing APIs for popular development environments, listed below:

Ek Bilgiler

• Z Arşivleriyle Çalışmak

İnsanlar soruyor

1. Z dosyası nedir ve ZIP veya GZIP gibi diğer sıkıştırılmış dosya formatlarından farkı nedir?

AZ dosyası, UNIX sistemlerinde yaygın olarak kullanılan Lempel-Ziv-Welch (LZW) algoritması kullanılarak oluşturulan sıkıştırılmış bir arşivdir. Daha modern olan ve daha iyi sıkıştırma oranları ve ek özellikler sunan ZIP veya GZIP’in aksine, Z biçimi daha basitti ve bilgisayarların ilk günlerinde popülerdi. Z dosyalarına genellikle eski yazılım dağıtımlarında veya eski sistemlerde rastlanır.

2. Z dosyaları bugün hala yaygın olarak kullanılıyor mu?

Z dosyaları günümüzde yaygın olarak kullanılmamaktadır, çünkü bunların yerini büyük ölçüde GZIP, BZIP2 ve XZ gibi daha verimli sıkıştırma formatları almıştır. Ancak Z dosyaları eski uyumluluk açısından birçok UNIX ve Linux sisteminde hala desteklenmektedir ve eski yazılım arşivlerinde hala karşılaşılabilir.

3. Z dosyasını ZIP veya GZIP gibi başka bir formata dönüştürebilir miyim?

Evet, bir Z dosyasını anında başka bir formata dönüştürmek mümkündür. Bir Z arşivindeki belirli bir girişi, bir ara dosya oluşturmadan doğrudan belleğe çıkarabilirsiniz. Bu, gzip veya zip gibi diğer sıkıştırma formatlarıyla kusursuz entegrasyona olanak tanır.